تحلیل دریافت جوانان از سریال های عامّه پسند ماهواره ای: مردم نگاری مخاطبان جوان شهر مریوان

استفاده از سریال های عامّه پسند ماهواره ای امروزه به جزئی از زندگی روزمره ی بسیاری از مردم، از جمله جوانان شهر مریوان تبدیل شده است. این تحقیق در چارچوب مطالعات فرهنگی و با رویکرد تحلیل دریافت، در پی تبیین نقش رسانه های فرامرزی به عنوان مروّجان فرهنگ عامّه پسند است. براین اساس تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوالات است که سریال ها چگونه و با چه سازوکاری انتخاب و تماشا می شوند، جوانان چه دریافت و رمزگشایی ای از این سریال ها دارند، و پس زمینه های اجتماعی ـ فرهنگی مصرف کنندگان چه مشخصات و ویژگی هایی دارد. روش تحقیق به کار گرفته، کیفی است و در این راستا از سه تکنیک مصاحبه ی عمیق، مشاهده، و مشاهده ی مشارکتی برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. با 25 نفر از مخاطبان جوان مریوانی، مصاحبه های عمقی انجام گرفته است، و با تعدادی از مخاطبان سریال ها تماشا شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که سریال ها به دو شیوه ی فردی و جمعی مصرف می شوند. جوانان به دلایل مختلفی به تماشای سریال ها روی می آورند، اما دلیل اصلی آنها سرگرم شدن و بی کاری است. در مورد علاقه مندی به ژانر سریال ها، تفاوت جنسیتی بارزی دیده شد؛ زنان بیشتر به سریال های عشقی و عاطفی علاقه نشان می دادند، درحالی که مردان بیشتر از فیلم های اَکشن و ژانر وحشت لذّت می بردند. مخاطبان اصلی سریال ها را نوجوانان، جوانان مجرد و متأهل، زنان میان سالِ خانه دار، و مردان میان سال تشکیل می دادند. افراد مختلف براساس ویژگی های فردی، و همچنین زمینه های اجتماعی و فرهنگی خود، به شخصیت های خاصی علاقه نشان می دادند، و با آنها احساس همذات پنداری می کردند. نتایج پژوهش نیز نشان می دهد که افراد به صورت فعّالانه سریال ها را گزینش و تماشا می کنند. جوانان براساس گفتمان های در دسترس، مفصل بندی هویّتی خود، و موقعیت های اجتماعی اشان، رمزگشایی های متفاوتی از سریال ها دارند. همچنین انطباق زیادی بین پس زمینه های اجتماعی مخاطبان با دریافت آنها از سریال ها وجود دارد. بسیاری از مصاحبه شوندگان بر این باورند که کارکرد اصلی این سریال ها، طبیعی سازی امور، هنجارشکنی، و گسترش ایدئولوژی های خاص رسانه ای است.